Dita europiane e viktimave të sistemeve totalitare

Instituti për Demokraci, Media dhe Kulturë (IDMC) ka vendosur ta përkutojë 23 Gushtin ndryshe, përmes leximit të poemës satirike "Epopeja e karkalecave" shkruar nga Uran Kostreci.
Një grup të rinjsh nën drejtimin e aktores së njohur dhe pedagoges Rozi Kostani interpretojnë fragmente të ndryshme të kësaj vepre.
Kostreci (1938–2021) e shkroi "Epopenë e karkalecave" gjatë kohës së dënimit në Burgun e Burrelit (1971–1981) dhe në Kampin e Internimit në Kurtaj, Peqin (1986). I paharruar kujtimi i tij dhe i qindra mijëra shqiptarëve që u internuan, burgosën dhe u vranë gjatë diktaturës komuniste!
Dita Europiane e Përkujtimit të Viktimave të Stalinizmit dhe Nazizmit, e njohur edhe si Dita e Shiritit të Zi, është një ditë ndërkombëtare përkujtimi për viktimat e regjimeve totalitare, veçanërisht të stalinizmit, komunizmit, nazizmit dhe fashizmit, që simbolizon refuzimin e "ekstremizmit, intolerancës dhe shtypjes".
Ajo u projektua nga Parlamenti Europian në 2008/2009 si "një ditë përkujtimore në mbarë Europën për viktimat e të gjitha regjimeve totalitare dhe autoritare, që do të përkujtohet me dinjitet dhe paanshmëri" dhe është respektuar çdo vit nga organet e BE-së, që nga viti 2009.
23 gushti përkon me datën e nënshkrimit të Paktit Molotov-Ribbentrop, një pakt mossulmimi i vitit 1939 midis BRSS-së dhe Gjermanisë naziste, i cili përmbante një protokoll që ndante Rumaninë, Poloninë, Lituaninë, Letoninë, Estoninë dhe Finlandën sferat e ndikimit gjerman dhe sovjetik të përcaktuara. Traktati u përshkrua nga presidenti i Parlamentit Evropian Jerzy Buzek në vitin 2010 si "përfundimi i dy formave më të këqija të totalitarizmit në historinë e njerëzimit".